Απονεύρωση δοντιού

Τα δόντια αποτελούνται από τρεις στοιβάδες: 1) Την εξωτερική στοιβάδα  που υπάρχει το σμάλτο του δοντιού (αδαμαντίνη), 2) την ενδιάμεση στοιβάδα που βρίσκεται η οδοντίνη και  3) την εσωτερική στοιβάδα που συναντάται ο πολφός.

Ο πολφός είναι ένα ιστός στο κέντρο του δοντιού, υπεύθυνος για τη θρέψη του δοντιού και μεταφορά των σημάτων για τη λειτουργία της αίσθησης. Για το λόγο αυτό, ο πολφός περιέχει πολλά νεύρα και αγγεία.

Όταν υπάρξει φλεγμονή ή νέκρωση του πολφό τότε είναι απαραίτητη η απονεύρωση (ή ενδοδοντική θεραπεία)

Τι είναι η απονεύρωση δοντιού και από ποιον πραγματοποιείται;

Η απονεύρωση είναι η οδοντιατρική εργασία κατά την οποία γίνεται αφαίρεση του νεύρου του δοντιού και θεραπεία στο εσωτερικό τμήμα του δοντιού, προκειμένου να σωθεί ένα δόντι με νεκρό ή κατεστραμμένο πολφό. Πιο συγκεκριμένα, στην απονεύρωση (ονομάζεται αλλιώς και ενδοδοντική θεραπεία) αφαιρείται τμήμα του ιστού του πολφού που εμφανίζει φλεγμονή ή είναι νεκρό και εν συνεχεία καθαρίζεται και απολυμαίνεται τόσο η πολφική κοιλότητα όσο και οι ριζικοί σωλήνες. Η απονεύρωση πραγματοποιείται από οδοντίατρο με την απαραίτητη εμπειρία  ή ενδοδοντολόγο.

Ποια συμπτώματα θα μας οδηγήσουν στον οδοντίατρο;

• Πόνος κατά τη μάσηση ή κατά την κατάκλιση
• Οίδημα που μπορεί να αλλάξει ελαφρώς και παροδικά τη μορφή του προσώπου
• Πυρετός (δέκατα συνήθως), σε περιπτώσεις που εμφανίζονται έντονα και τα προηγούμενα συμπτώματα
• Συρίγγιο με πύον στη στοματική κοιλότητα

Ποια είναι τα στάδια της διαδικασίας της απονεύρωσης;

• Ο οδοντίατρος – ενδοδοντολόγος κάνει τοπική αναισθησία στην περιοχή γύρω από το δόντι που θα απονευρώσει
• Τοποθετεί στο δόντι τον απομονωτήρα, ένα ειδικό λάστιχο, έτσι ώστε η περιοχή να παραμείνει καθαρή και ο ασθενής να μην μπορεί να καταπιεί υγρά.
• Ανοίγει το δόντι και καθαρίζει τους ριζικούς σωλήνες (μηχανικά με μικροεργαλεία ενδοδοντίας και χημικά με υγρά διακλυσμών) και στο τέλος τους φράσσει με ειδικό υλικό
• Σε επόμενη συνεδρία, γίνεται η αποκατάσταση του δοντιού με σφράγισμα ρητίνης ή με στεφάνη (θήκη) και άξονα για να σταθεροποιηθεί το σφράγισμα καθώς τα δόντια που έχει απονευρωθεί είναι ιδιαιτέρως αδύναμα

Που πραγματοποιείται η απονεύρωση; Πονάει; Χρειάζεται αντιβίωση;

Η απονεύρωση (ενδοδοντική θεραπεία) πραγματοποιείται στο ιατρείο.

Η απονεύρωση δεν πονάει αφού έχει πραγματοποιηθεί προηγουμένως τοπική αναισθησία. Υπάρχει πιθανότητα, ο ασθενής να νιώσει μια μικρή παροδική ενόχληση κατά τη διάνοιξη του δοντιού, σε περιστατικά με έντονη φλεγμονή ή μια μικρή ενόχληση κατά τη μάσηση ανάμεσα στις συνεδρίες της ενδοδοντικής θεραπείας.

Η λήψη αντιβίωσης συνίσταται σε περιστατικά με έντονη φλεγμονή που μπορεί να εμφανίζουν οίδημα ή συρίγγιο. Στην πλειοψηφία των περιστατικών, δεν είναι απαραίτητη η αντιβίωση.

Διάρκεια ενδοδοντικής θεραπείας (απονεύρωση)

Μια συνεδρία ενδοδοντικής θεραπείας μπορεί να διαρκέσει κατά μέσο όρο 45’ αλλά ο χρόνος αυτός εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η ανατομία και η μορφολογία του δοντιού, η θέση του, ο αριθμός των ριζικών σωλήνων καθώς και από το πόσο συνεργάσιμος είναι ο ασθενής. Η πλειοψηφία των περιπτώσεων αντιμετωπίζεται σε λιγότερο από μία ώρα αλλά ο χρόνος που θα χρειαστεί εκτιμάται από τον θεράποντα οδοντίατρο ή ενδοδοντολόγο με βάση το σχέδιο θεραπείας του.  

Για την ολοκλήρωση της ενδοδοντικής θεραπείας (απονεύρωση) συνήθως απαιτούνται 1-2 συνεδρίες. Για τα περιστατικά με ζωντανό πολφό δοντιού, η θεραπεία ολοκληρώνεται επαρκώς σε μια συνεδρία, ενώ σε δόντια με νεκρό πολφό, απαιτούνται περισσότερες συνεδρίες. Το πλάνο για τον ακριβή αριθμό συνεδριών γίνεται από τον ειδικό οδοντίατρο ή ενδοδοντολόγο λαμβάνοντας υπόψιν όλες τις παραμέτρους όπως π.χ. το βαθμό φλεγμονής.

Απονεύρωση σε εγκύους

Η απονεύρωση στις εγκύους (όπως και όλες οι οδοντιατρικές εργασίες) καλό είναι να αποφεύγεται καθώς θα χρειαστούν τουλάχιστον κάποιες ακτινογραφίες, οι οποίες δεν επιτρέπονται κανονικά στην περίοδο της εγκυμοσύνης. Όταν υπάρχει έντονη συμπτωματολογία στην έγκυο, ο οδοντίατρος αποφασίζει κατά περίπτωση πως μπορεί να την ανακουφίσει με τους πιο λεπτούς και ασφαλείς χειρισμούς.  Ιδανικά, κάθε γυναίκα πριν από μια προγραμματισμένη εγκυμοσύνη, θα πρέπει να επισκέπτεται τον οδοντίατρό της και να κάνει τον απαραίτητο στοματικό έλεγχο προκειμένου να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε επερχόμενο οδοντιατρικό πρόβλημα εγκαίρως.

Απονεύρωση σε παιδιά

Στα μικρά παιδιά πραγματοποιείται ένα είδος απονεύρωσης που ονομάζεται πολφοτομή. Η πολφοτομή γίνεται στο επάνω μέρος του νεύρου στους νεογιλούς γομφίους και το υπόλοιπο μέρος παραμένει ανέπαφο. Το κενό καλύπτεται από ειδικό υλικό που συμβάλει στην επούλωση του δοντιού και στην διατήρηση της ζωντάνιας του υπολοίπου νεύρου στις ρίζες  του δοντιού.

Πολφοτομή γίνεται στα νεογιλά (παιδικά) δόντια με βαθιά τερηδόνα που φτάνει μέχρι το νεύρο του δοντιού και δεν μπορεί να γίνει σφράγισμα ή σε δόντια που πρέπει να διατηρηθούν μέχρι να ανατείλουν τα μόνιμα.

Επίσης, η πολφοτομή είναι πολύ χρήσιμη σε περιπτώσεις μόνιμων δοντιών, που το νεύρο φλεγμαίνει  αλλά η ρίζα δεν έχει ολοκληρώνει την ανάπτυξή της. Υπάρχει λοιπόν κίνδυνος να σταματήσει η φυσιολογική ανάπτυξη του δοντιού, αν η ρίζα δεν έχει διατηρηθεί ζωντανή.