Άσθμα
Τι είναι το άσθμα;
Το άσθμα είναι μια μακροχρόνια φλεγμονώδης νόσος των αεραγωγών (βρόγχων), που αποτελούν τους δίαυλους μετακίνησης αέρα στους πνεύμονες με τελικό αποτέλεσμα τη στένωση αυτών και την πρόκληση μιας σειράς συμπτωμάτων στον πάσχοντα ασθενή.
Το άσθμα είναι συχνότερο στις ενήλικες γυναίκες και στα αγόρια στην παιδική ηλικία. Υπολογίζεται ότι οι ασθενείς με άσθμα σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπερνούν τα 300.000.000 και οι αντίστοιχοι θάνατοι ξεπερνούν τους 250.000 ετησίως.
Πώς δημιουργείται το άσθμα;
Με την επίδραση κάποιου ερεθιστικού παράγοντα, προκαλείται βρογχόσπασμος δηλαδή σύσπαση των λείων μυϊκών ινών των αεραγωγών με αποτέλεσμα τη στένωση του αυλού των αεραγωγών. Επίσης, η φλεγμονή χαρακτηρίζεται από οίδημα και έκκριση παχύρευστων και κολλωδών εκκρίσεων που εντείνουν ακόμα περισσότερο τη στένωση του αυλού του βρόγχου και με τον τρόπο αυτό μειώνεται ακόμα περισσότερο ο όγκος του κυκλοφορούμενου αέρα.
Αιτίες
Το άσθμα οφείλεται σε γενετικούς και επιγενετικούς – περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Άνθρωποι με γενετική προδιάθεση άσθματος, είναι πολύ πιθανό να εμφανίσουν τελικά άσθμα στη διάρκεια της ζωής τους.
Στοιχεία του περιβάλλοντος όπως σκόνη, γύρεις, υγρασία, τρίχωμα ζώων, καπνός είναι πιθανό να πυροδοτήσουν την εκδήλωση άσθματος. Επίσης η άσκηση, συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές και ιώσεις μπορούν να αποτελέσουν ερεθιστικούς παράγοντες για το άσθμα.
Συμπτώματα
Ανάμεσα στα κοινά συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσουν οι ασθενείς με άσθμα συγκαταλέγονται: ο βήχας, στηθάγχη, δύσπνοια, συριγμός
Διάγνωση
Η διάγνωση της νόσου γίνεται από ειδικό γιατρό – πνευμονολόγο κατά τη διάρκεια της κλινικής εξέτασης. Συγκεκριμένα, ο γιατρός λαμβάνει αναλυτικό ιστορικό, μελέτη της συμπτωματολογίας και συγκεκριμένες εξετάσεις – δοκιμασίες που πραγματοποιούνται στο ιατρείο, όπως σπιρομέτρηση, ροομέτρηση, δοκιμασίες άσκησης και πρόκλησης και σε κάποιες περιπτώσεις έλεγχο αλλεργίας.
Με τη σπιρομέτρηση, ο πνευμονολόγος μελετά τη λειτουργία των πνευμόνων και την απόφραξη των αεραγωγών κάνοντας χρήση ειδικού μηχανήματος, του σπιρόμετρου.
Με τη ροομέτρηση, υπολογίζεται η μέγιστη ροή αέρα σε μια δυναμική εκπνοή, με τη χρήση του ροόμετρου.
Με τις δοκιμασίες άσκησης και πρόκλησης, μελετάται η επίδραση της άσκησης και της χορήγησης συγκεκριμένων ουσιών σε ασθενείς.
Ο αλλεργικός έλεγχος, παρόλο που δεν είναι απαραίτητος για τη διάγνωση του άσθματος, συνήθως πραγματοποιείται καθώς το άσθμα συνδέεται συχνά με αλλεργίες.
Η πλειοψηφία των ασθενών με άσθμα, εμφανίζουν και αλλεργική ρινίτιδα με κύρια συμπτωματολογία το φτάρνισμα, φαγούρα στη μύτη, καταρροή, πονοκέφαλος και δυσκολία συγκέντρωσης. Επίσης, οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα έχουν πιο αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν άσθμα σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.
Αντιμετώπιση
Δεν είναι γνωστή μέχρι στιγμής, κάποια αποτελεσματική θεραπευτική λύση για την οριστική ίαση του άσθματος. Η θεραπευτική προσέγγιση που ακολουθείται, στοχεύει κυρίως στον περιορισμό των συμπτωμάτων.
Η συχνότητα εμφάνισης των συμπτωμάτων διαφέρει αρκετά ανάμεσα στους ασθενείς: μπορεί να είναι από καθημερινά έως και σπάνια στη διάρκεια της ζωής του ατόμου.
Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να υποχωρήσουν μόνα τους ή ως απόκριση σε συγκεκριμένη φαρμακευτική θεραπεία που μπορεί να είναι αέριο εισπνεόμενο ή αντιισταμινικό. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι, σε κάθε περίπτωση, ο ασθενής να αποφεύγει τον ερεθιστικό παράγοντα.
Το άσθμα εμφανίζει μεγάλη ετερογένεια ως προς την εμφάνισή των συμπτωμάτων του και για το λόγο αυτό, απαιτείται εξατομικευμένο σχέδιο αντιμετώπισης από ειδικό πνευμονολόγο.